ساعت فلش

عملیات بیت المقدس و فتح خرّمشهر
عملیات بیت المقدس در 4 مرحله طراحی شد .

مرحله اول در ساعت 3 بامداد روز 10 اردیبهشت سال 1361 و با رمز یا علی ابن ابی طالب به همراه سه قرارگاه قدس ، فتح و نصر در 3 محور آغاز شد .

1 – قرارگاه قدس در محور شمالی ( جنوب رودخانه کرخه )

2 – قرارگاه فتح در محور میانی

3– قرارگاه نصر در محور جنوبی ( جناح چپ قرار گاه فتح ) .

مرحله دوم عملیات ، ساعت 22:30 مورخ 16/2/61 با هدف رسیدن به مرز بین المللی و محاصره خرّمشهر آغاز شد .

مرحله سوم با هدف آزاد سازی خرّمشهر توسط قرارگاههای فتح و نصر طرح ریزی شد و در ساعت 22 روز 19 اردیبهشت به اجرا در آمد .

در پی انتقال قرارگاه فجر از فکّه ، مرحله چهارم عملیات با 3 قرارگاه فتح ، فجر و نصر ، در ساعت 22:25 روز دوم خرداد 1361 آغاز شد .

سرانجام در سوم خرداد 1361 برخلاف تصور دشمن ، رزمندگان اسلام از دروازه های غربی و شمالی
( جایی که دشمن وارد خرّمشهر شده بود ) وارد شدند و خرّمشهر را پس از جان فشانی ها آزاد ساختند .

در عملیات بیت المقدس تعداد 19000 نفر از دشمن ، اسیر شدند .
فتح خرّمشهر بعنوان بزرگ ترین پیروزی سیاسی نظامی ایران در سال دوم جنگ بود که 5400 کیلومتر مربع از خاک کشور عزیزمان آزاد شد .

منبع:
پایگاه اطلاع رسانی 14 منتخب

ناظران بر این عقیده بودند که نتیجه نبرد در جزایر مجنون هرچه باشد تاکتیک نظامی ایران از نظر جسارت و شهامت در تاریخ ماندگار خواهد شد و این عملیات به مثابه اقدامی جسورانه از سوی ایران ارزیابی شد.

تاریخ هشت سال دفاع مقدس نشانگر این موضوع است که دشمن با آنکه از حمایت بی حد و اندازه غرب در تمامی زمینه ها برخوردار بود

اما هر گاه با مقاومت و پیروزیهای سپاه اسلام مواجه می شد از ابزارهای نامتعارف مثل بمباران شیمیایی استفاده می کرد

که چندین نمونه آن را در عملیاتهای خیبر و والفجر 8 و... می توان مشاهده کرد و در کنار آن از حربه فشار اقتصادی ایران توسط کشورهای غربی بهره می برد.

در کنار اقدامات کشورهای اروپایی و آمریکا، عراق تلاش فزاینده ای را به منظور تحت الشعاع قرار دادن پیروزیهای ملت ایران انجام داد.
به همین منظور جنگ نفتکشها را در خلیج فارس به راه انداخت تا با حربه نفتی بتواند بر اقتصاد ایران فشار وارد ساخته و بدین صورت بتواند مقدمات تأثیرگذاری ضعف اقتصادی بر صحنه جنگ را فراهم آورد و با توجه به تحریمهای اقتصادی ایران از جانب غرب و موج تبلیغاتی آنان علیه جمهوری اسلامی کفه ترازوی جنگ را به نفع عراق سنگین کند اما سرانجام این ملت ایران بود که با هدایتهای معنوی حضرت امام(ره) به پیروزی رسید.

ضرورت تشکیل نیروی دریایی سپاه پس از عملیات خیبر پیروزی در عملیات خیبر موجب افزایش عزم بین‌المللی در جهت کنترل ایران و جلوگیری از شکست عراق گردید به گونه‌ای که از زمان آغاز عملیات خیبر تا تاریخ 30/7/1363 تعداد 474 طرح صلح از سوی 54 کشور مختلف جهان ارائه شد.

شورای امنیت سازمان ملل نیز در تاریخ 11/3/1363 قطعنامه 552 خود را در خصوص پایان دادن به جنگ ایران و عراق تصویب نمود. این در حالی بود که هیچ یک از قطعنامه و طرح‌های مذکور نظر ایران را تأمین ننمود.

همچنین در این عملیات فرماندهان جنگ به اهمیت تأثیر تجهیزات دریایی و آبی- خاکی برای کسب نتایج مهم و حیاتی پی بردند و سپاه نیز به یک ضرورت ایجاد تقویت و توسعه یگانهای دریایی برای انجام عملیاتهای آبی - خاکی پی بر.

این رهیافت قابلیت سپاه در انجام عملیات عبور از هور و رودخانه‌های بزرگ را توسعه داد و هسته اصلی عملیاتهای بدر، والفجر 8، کربلا 3، 4 و 5 و نیز زمینه‌ای برای تشکیل نیروی دریایی سپاه پاسداران گردید.

در این عملیات سپاه اسلام تنی چند از فرماندهان رشید خود همچون حاج محمد ابراهیم همت، اکبر زجاجی فرمانده و جانشین لشگر 27 محمد رسول الله و حمید باکری جانشین لشگر 31 عاشورا و تعداد زیادی از بهترین و مخلصترین نیروهای خود را از دست داد.


منبع :
جام جم آنلاین

عملیات خیبر که از آن به عنوان غافلگیر کننده ترین عملیات علیه ارتش عراق یاد می شود به آزادسازی منطقه‌ ای به وسعت 1000 کیلومتر مربع در هور، 140 کیلومتر مربع در جزایر مجنون و 40 کیلومتر مربع در طلائیه انجامید.

عراق به دلیل نگرانی از نتایج عملیات برای نخستین بار، نوعی از سلاحهای شیمیایی محصول کارخانه سامره ـ به نام گاز خردل را با استفاده از هلی کوپترهای ساخت شوروی و فرانسه به کار گرفت.

پس از عملیات والفجر 2 در منطقه حاج عمران عراق به صورت محدود از گاز شیمیایی استفاده کرده بود ولی آنچه در عملیات خیبر صورت گرفت بسیار گسترده و فاجعه آمیز بود، گاز خردل با ایجاد تاول های بزرگ روی پوست بدن و اختلال در دستگاه تنفسی آثار مخرب روحی و جسمی فراوانی را به رزمندگان اسلام به صورت کوتاه مدت و بلند مدت وارد آورد.

شورای امنیت سازمان ملل در واکنش به این اقدام عراق در تاریخ 10/1/1363 با صدور بیانیه ای استفاده از گازهای شیمیایی را محکوم کرد اما مسئولیت استفاده از آن را متوجه هیچیک از طرفین جنگ نکرد.

صدور بیانیه به جای قطعنامه و آن هم بدون ذکر نام کشور متخاصم از سوی شورای امنیت بار دیگر انگشت اتهام را به سوی این نهاد نشانه رفت و نشان داد متولی ایجاد امنیت جهانی چقدر دست آویز کشورهای غربی و مخصوصا امریکا است.

غافلگیری دشمن در عملیات خیبر و ناتوانی او در عقب راندن نیروهای خودی از جزایر مجنون، مجددا تواناییهای دفاعی عراق را مورد تردید قرار داد و متقابلا شگفتی ناظران را از قابلیت های طرح ریزی عملیات تهاجمی ـ دفاعی جمهوری اسلامی برانگیخت.

پس از پیروزی در عملیات خیبر دیپلماتهای غربی، عرب و آسیایی، تاکتیکهای جدید ایران را مورد ستایش قرار دادند.

با هدف پیش روی بسوی سلیمانیه از شمال شرق و اتصال جبهه خودی به منطقه تحت نفوذ اتحادیه میهنی یاغسمر انجام شد.این عملیات که اولین عملیات گسترده در غرب کشور بعد از انتقال میدان اصلی جنگ از جنوب به شمال بود .
به همت سپاه پاسداران طراحی و اجرا شد .

نکته برجسته این عملیات اجرای همزمان دو تک منظم و نامنظم بود . هماهنگ با تک نیروهای منظم در جبهه ماووت نیروهای نا منظم قرارگاه رمضان و اتحادیه میهنی کردستان عراق مستقر یا غسمر (شمال سلیمانیه ) می بایست دو قرارگاه دشمن را منهدم می کردند و منطقه تحت نفوذ اتحادیه میهنی (طالبانی ها ) را به منطقه ای که در عملیات منظم را قرارگاه نجف و فرماندهی عملیات نا منظم را قرارگاه رمضان بر عهده داشتند .

در مراحل اولیه این عملیات اغلب اهداف مورد نظر تصرف شد . لیکن در ادامه عملیات اغلب اهداف مورد نظر تصرف شد لیکن در ادامه عملیات که ده شبانه روز به طول انجامید الحاق بین دو قرارگاه صورت نگرفت و اهداف عملیات ناقص ماند در این عملیات فرمانده توپخانه سپاه حسن شفیع زاده به شهادت رسید .

منبع :
اطلس جنگ ایران و عراق

نیروهای عمل کننده ضمن انهدام دشمن، ارتفاعات برده بوک، (1668 - 2497 - 1890 - 1592 - 2232 - 1900 )را تصرف و محور دربند دارالسلام را تامین می‌نمایند و همزمان در منطقه سیدکان ارتفاعات (1636 - 1037 - 955 - 956 - 984 )را تصرف و آماده می‌شوند تا بنا به دستور تک را به سمت غرب ادامه دهند.

حمزه 6 در قسمت راست محور جنوبی ماموریت تلاش اصلی و حمزه 5 در سمت چپ و حمزه 4 از طریق آسمان در این محور تلاش پشتیبانی را بر عهده دارند و حمزه 1 و 3 در شمال سیدکان ماموریت تالش فرعی را برعهده دارد. حمزه 2 نیز در احتیاط قرارگاه می‌باشد.

شرح عملیات قادر 3
عملیات در بامداد 18/6/1364 از دو محور آغاز شد. در محور چپ (برده بوک)، که تلاش اصلی از آن طریق بود، نیروهای عمل کننده پس از ساعت‌ها کوه‌پیمایی در ساعت 04:15 با نیروهای دشمن درگیر شده و سنگرهای اصلی آنان را منهدم ساختند و بلندترین قله‌های برده بوک نیز به تصرف درآمد. به این ترتیب، تعدادی از نیروهای دشمن در نقاط مختلف پنهان شده و تعدادی نیز با استفاده از تاریکی فرار کردند.

با روشن شدن آسمان، نیروهای باقی‌مانده دشمن به تدرجی سربلند کرده و به صورت پراکنده از هر طرف مزاحم می‌شدند. توپخانه دشمن نیز منطقه را زیر آتش شدید خود قرار داد و در نتیجه برخی سنگرهای تصرف شده مجدداً توسط نیروهای عراقی اشغال گردیدند و از داخل آنها به سوی قوای خودی تیراندازی می‌شد.

در محور راست (حاج عمران)، نیروهای عمل کننده پس از خنثی‌سازی قسمتی از میدان مین - در تنگه دربند - تهاجم خود را برای شکستن خط دشمن آغاز کردند و همزمان از دو جناح چپ و راست نیز برای انهدام دشمن در گردمند و تپه شهدا مهیا شدند.

رزمندگان پس از پیشروی تا چومان مصطفی با واحدهای زرهی و آتش شدید توپخانه دشمن مواجه شده و ضمن تحمل تلفات مجبور شدند عقب‌نشینی کنند.

دشمن با اجرای آتش بسیار سنگین روی اهداف تصرف شده و نیز عقبه‌های خودی، پاتک گسترده خود را آغاز کرد. با فشار شدید دشمن، بعضی از گردان‌ها تصمیم گرفتند عقب‌نشینی کنند و بعضی دیگر همچنان در مقابل نیروهای فراوان دشمن به مقاومت ادامه می‌دادند.
با عقب‌نشینی تعدادی از گردان‌ها، دشمن به تدریج به طرف آخرین بلندی‌های برده بوک پیشروی کرد و سرانجام با استفاده از موقعیت زمین و نیز نیروی اندک طرف مقابل، در ساعت حدود 14 موفق شد ضمن گسترش نیروی خود در منطقه موقعیتش را تحکیم بخشد.
منبع :
پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس